دکتر علیرضا متحدی

فضایی برای انتشار مطالب حقوقی و روانشناسی

فضایی برای انتشار مطالب حقوقی و روانشناسی

مرد خردمند هنر پیشه را
عمر دو بایست در این روزگار
تا به یکی تجربه اندوختن
با دگری تجربه بردن به کار!

مهمترین ابزار قدرت و موفقیت در زمانه حاضر "آگاهی" است. اگر افراد قبل از هر اقدامی جستجوی اطلاعات نمایند، و اگر صاحبان دانش و تجربه و اندیشه، احساس وظیفه کنند که تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهند، همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیمات درست تر، جلو خسارات و شکستها را گرفته و استفاده بهتری از عمر و انرژی خود داشته باشند.

در این پیج اطلاعاتی در حوزه حقوق و روانشناسی که دارای جذابیت، و عمدتا مورد نیاز مردم است منتشر می شود. باشد که مورد رضایت و استفاده قرار گیرد.
همچنین تلاش می شود در حد امکان سوالات حقوقی عزیزان را پاسخگو باشیم. می توانید سوالات خود را در پیامرسانهای داخلی مطرح فرمایید. در اولین فرصت و در حد مقدورات پاسخ کافی ارائه خواهد شد.

تابلو اعلانات

یادش بخیر؛ عروسک چوبی بیچاره همین که دروغ می گفت دماغش به اندازه ای دراز می شد که پدر ژپتو متوجه می شد پسرک چوبی اش راست نمی گوید. برای همین پینوکیو خیلی وقت ها سعی می کرد دروغ نگوید تا دماغ درازش او را رسوا نکند. اما اگر بخواهیم بچه هایمان پینوکیو نباشند، باید از چه زمانی شروع کنیم و چه کارهایی انجام دهیم؟ اصلاً چند درصد از رفتارهای ما روی کودک اثر می گذارند؟ دروغ گفتن از کارهایی است که روی صفحه پاک ذهن کودک نقش می بندد و او که توان تشخیص خوب از بد را ندارد، این کار را یاد می گیرد و تکرار می کند. اصلاً ضمیر کودک مثل صفحه ای سفید می ماند که هر چه رویش بنویسی، تا سال های سال با او خواهد بود. پس باید مراقب باشی غلط ننویسی اگر این کار را کردی، پاک کردن و صحیح نوشتنش سخت می شود.

1. تصویر روی آینه ها

خانواده ها برای اینکه مشکل دروغگویی کودک خود را حل کنند یا مانع از دروغ گفتن او شوند، باید در نخستین مرحله مراقب رفتار و گفتار خودشان باشند. درواقع والدین و بزرگ ترهای اطراف کودک، برای او به منزله ی الگویی هستند که رفتارشان را تکرار و مانند یک آینه، تصویر کارها وحرف هایشان را منعکس می کنند. بنابراین برای اینکه آینه، تصویر زیبایی خالی از هر نوع دروغ و فریب را نشان بدهد، باید بزرگ ترها خودشان را اصلاح کنند.
در جلد سوم کتاب «کنزالعمال» از عبدالله عامر روایت است: « یک روز پیامبر اسلام (ص) به خانه ما آمدند. من در حضور حضرت ایستاده بودم و بازی می کردم اما مادرم که نمی خواست من آنجا باشم، صدایم زد و گفت بیا اینجا تا چیزی به تو بدهم. پیامبر اکرم(ص) پرسیدند، می خواهی به او چه بدهی؟ و مادرم جواب داد خرما. حضرت فرمودند اگر چیزی را که به او گفته ای ندهی، به او دروغ گفته ای.»
نکته مورد توجه این است که اگر کودکی برای جلب توجه، از روی ترس یا به هر دلیل دیگری دروغ گفت، بزرگترها نباید به سادگی در مورد او اغماض کنند و بگویند اشکال ندارد؛ بچه است! چرا که اصل تربیت فرزند در دوران کودکی او انجام می شود. در این دوران است که والدین و اطرافیان کودک باید مراقب رفتار و گفتار خود باشند و بدانند کودک از آنها الگو برداری می کند و رفتاری را که یاد می گیرد، همیشه تکرار خواهد کرد. امیرالمؤمنین علی (ع) در نهج البلاغه به فرزندش امام حسین (ع) می فرمایند: «دل جوان مانند زمین کشت نشده است. آنچه در آن افکنده شود، می پذیرد. بنابراین پیش از آنکه دلت سخت گردد و عقلت سرگرم شود، به تربیت تو همت گماشتم.»

2. به قولتان وفا کنید

در جلد ششم کتاب «کافی» به نقل از پیامبر اکرم (ص) آمده است: « کودکان را دوست بدارید و با آنها مهربان باشید و هرگاه به آنها وعده دادید، به آن وفا کنید.»
وفا به وعده هایی که والدین به کودک می دهند، به منزله تأیید راستگویی و صداقت آنهاست. مثلاً مادری به فرزند خود می گوید اگر فلان کار مثبت را انجام بدهی، بعد از ظهر تو را به پارک می برم. کودک هم به شوق رفتن به پارک، کاری را که مادرش گفته انجام می دهد اما متوجه می شود از پاداش (رفتن به پارک) خبری نیست. این کار وقتی چندین بار تکرار شود، کودک والدین خود را دروغگو می داند و تصور می کند او را فریب داده اند و بعد از آن به سختی از امر و نهی پدر و مادرش اطاعت می کند. وفای به عهد و صداقت داشتن در برخورد با کودکان نکته بسیار مهمی است که آثار و تبعاتش در رفتار کودک دیده می شود.

3. مقایسه ممنوع!

بعضی از والدین برای اینکه فرزند خود را به سمت کارهای درست تشویق و صفت های بد را از او دور کنند، به اشتباه فرزند خود را با همسن و سالانش مقایسه می کنند و آنقدر صفات خوب کودک دیگری را به او می گویند که کودک یا نوجوان به جای یاد گرفتن آن کار، دچار حس حسادت شده و مرتکب کارهای بدتری می شود.
در کتاب «غررالحکم» از امیرالمؤمنین علی (ع) روایت است: « حسود هرگز نیاسود». در واقع حسادت موجب می شود شخص آرام نگیرد و احتمالاً به کارهای بدی دست بزند. مشخص است وقتی والدین نوجوانی، او را با دیگران مقایسه کرده و چون صفات خوبی مثل آنها ندارد سرزنشش کنند، حس حسادت را در او ایجاد می کنند ممکن است این نوجوان برای اینکه نظر والدین و بزرگ ترها را به خودش جلب کند و در عین حال دیگری را بد نشان دهد، دروغ بگوید.

4. تشویق؛ یکی از مهم ترین روش ها

به نظر می رسد بزرگ ترها علاوه بر اینکه باید مراقب رفتار و گفتارشان باشند تا الگوی درستی برای کودک قرار بگیرند، لازم است با نصیحت و برقراری ارتباط دوستان با او، زشتی دروغگویی و زیبایی راستگویی را به وی یاد بدهند. بدین ترتیب می توانند از بسیاری از خطاهای احتمالی فرزند خود جلوگیری کنند و مانع از این شوند که او برای به دست آوردن موفقیت یا موقعیتی خاص راستگویی را کنار بگذارد و دروغ بگوید. یادآوی زشتی کارهای نادرست و نصیحت و تشویق کردن فرزندان به انجام کارهای درست، یکی از شیوه های متداول در بین ائمه معصومین (ع) است. به عنوان مثال، در جلد هشتم کتاب «وسایل الشیعه» و همچنین کتاب «تحف العقول» از امام باقر (ع) روایت است: « از دروغ کوچک و بزرگ، چه به صورت جدی و چه به صورت شوخی دوری کنید و اطراف آن نگردید چرا که وقتی انسان دروغ کوچک گفت، جرأت می کند دروغ بزرگ هم بگوید.» همچنین امام صادق (ع) می فرمایند: « انسان در آغاز راستگو به دنیا می آید و کارهای برخلاف عقیده خود نمی کند ولی بعداً در بعضی از اشخاص این پدیده به وجود می آید که عمل شان برخلاف عقیده شان باشد و دروغ بگویند.»
بنابراین دروغگویی یک امر اکتسابی است؛ یعنی انسان ذاتاً راستگوست اما بنابر دلایلی به دام دروغ گفتن می افتد به همین دلیل بزرگ ترها و والدین کودک و نوجوان باید در عین حال که فرزند خود را به راستگویی تشویق می کنند، شرایط دروغگویی را هم برایش ایجاد نکنند تا این صفت را از او دور نگه دارند.

5. مسئولیت به اندازه

از کارهایی که ممکن است نوجوان را به دروغ گفتن وادار کند، این است که بیشتر از توانش به او مسئولیت داده شود یا بزرگترها از او بخواهند کاری را انجام دهد که توانایی انجامش را ندارد. در این شرایط، امکان دارد نوجوان برای جلب نظر بزرگ ترها و برای اینکه خودش را توانمند و بزرگ نشان دهد یا از تنبیه آنها در امان بماند، از گفتن این حقیقت که توان انجام آن کار را نداشته خودداری کند و دروغ بگوید در کتاب «فروع کافی» روایت است پیامبر اسلام (ص) درباره کسی که فرزند خود را به کارهای صحیح و نیکو تشویق کند، دعا کرده اند و فرموده اند: « خداوند متعال رحمت کند کسی را که فرزندش را به نیکوکاری دعوت کرده و او را در این راه کمک کند.» پرسیدند چگونه او را به نیکوکاری کمک کند؟ پیامبر (ص) فرمودند: « خوب است والدین آنچه را فرزندشان در توان داشته و انجام داده، بپذیرد و آنچه توان انجامش را ندارد از او نخواهند.» درنتیجه، واگذاری مسئولیت بیشتر از توان ممکن است زمینه ساز کارهای بدی مانند دروغگویی شود. درحالی که اگر بزرگ ترها با نوجوان خود دوست و همراه باشند و کارهایی را به او واگذار کنند که هم توان انجامشان را دارد و هم مطابق با خواسته اوست، در عین حال که موجب رشد شخصیتی و مسئولیت پذیری او می شوند، مانع از این می شوند که مرتکب دروغگویی شود.

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی