محدودیتهای زیادی وجود دارد که اجازه نمی‌دهد افراد همسری را که از هر جهت مناسب است انتخاب نمایند. بنده معتقدم مهارتهای زندگی پس از ازدواج است که موجب استحکام روابط خانوادگی و کارکرد صحیح آن می‌شود. لیکن نباید از انتخاب درست در زمان ازدواج نیز غافل شد. حال مسئله این است که هنگام انتخاب کدام فاکتورها اهمیت ویژه دارند و باید مورد نظر قرار گیرند؟
پرسشنامه زیر به زوجین کمک می‌کند تا ویژگی‌های عمده و مؤثر در زندگی مشترک، و همچنین نقاط قوت و ضعف ارتباطی خود را ارزیابی کنند. این پرسش‌ها به شکل تمرینی برای خودارزیابی است که زوجین در مرحله آمادگی برای ازدواج می‌توانند آن را تکمیل کنند.
هدف این پرسشنامه این است که بتواند تفکر را در زوجین برانگیزاند و جهت دهد و مباحثی را مطرح کند، که تعهد آنها را به عشق ورزیدن و گرامی داشتن یکدیگر در دوران‌های مختلف و فراز و نشیب‌های زندگی‌شان مشخص نماید.
زمینه های ازدواج موفق
بررسی‌های علمی نشان داده است که زمینه‌های زیر برای یک رابطه‌ی ازدواج موفقیت‌آمیز مهم و ضروری است:
1- ارتباط
رابطه کارآمد و مناسب یکی از بهترین عوامل ازدواج موفق است. اگر زوج ها بتوانند به گونه‌ای صادقانه احساسات خود را بیان کنند شانس‌شان برای یک ازدواج شاد و موفق افزایش می‌یابد. سؤالاتی که زوجین در این زمینه می توانند پاسخ دهند شامل موارد زیراست:
- آیا شما وقت و زمان کافی برای برقراری ارتباط داشته اید؟
- آیا شما دو نفر تا کنون از نحوه برقراری ارتباط با یکدیگر راضی بوده‌اید؟
- آیا وقتی درباره چیزی که در ذهنتان می‌گذرد با شریک زندگیتان صحبت می‌کنید مطلب را می‌فهمد؟
- آیا شما برای اینکه از او بپرسید چه خواسته‌هایی دارد، احساس راحتی می‌کنید؟
- آیا شما دو نفر از سطح هوشی یکسانی برخوردار هستید؟
- آیا شما علایق مشترک دارید؟
- آیا نظام ارزشی و اعتقادی شما مشترک است؟
- اگر شما ناامید یا افسرده باشید آیا شریک زندگی شما حمایت و دلگرمی برای شما ایجاد می‌کند؟
- آیا از شیوه انتخاب و تصمیم‌گیری‌تان راضی هستید؟
- آیا با یکدیگر به تفریح و بازی می‌پردازید؟
- آیا به یکدیگر افتخار می کنید؟
- آیا شما روحیه ی مبارزه طلبی دارید یا اهل گذشت هستید؟
2- حل تعارض‌ها و کشمکش‌ها
مسائل زناشویی عموماً وقتی پیچیده می‌شود که زوجین با به کارگیری روش‌های غلط و مخرب سعی در حل آنها داشته باشند مثلا فریاد بزنند، تهدید کنند، قهر کنند و .... توانایی گفتگو و حل کشمکش ها از طریق مذاکره‌ی سازنده مشخصه احترام متقابل است هنری است که باید کسب شود.
- آیا شریک زندگی شما وقتی از دست شما عصبانی است آن را نشان می‌دهد؟
- وقتی شما از او عصبانی هستید به او می‌گویید؟
- آیا هردو شما میتوانید عصبانیت خود را کنترل کنید؟
- آیا اشتباهات گذشته‌ی یکدیگر را دوباره مطرح می‌کنید؟
- آیا در حضور دیگران از یکدیگر انتقاد می‌کنید؟
3- مسائل مالی
در بسیاری از زوجین مسائل مالی آغازگر تعارضات زناشویی است. تعارضات می‌تواند از چگونگی کنترل درآمد زوجین ناشی شود به منظور اجتناب از مشکلات مالی جدی، زوجین تشویق می‌شوند که بودجه‌ای را بپذیرند که توافق دوطرفه آنها را در زمینه اولویتهایشان منعکس کند.
- آیا هر دو نفر شاغل هستید؟ آیا در یان باره به توافق رسیده اید؟
- آیا می دانید درآمد شریک زندگیتان چقدر است؟
- آیا به شریک زندگیتان در زمینه‌های مالی اعتماد دارید؟
- درباره هزینه‌ها و درآمدهایتان با یکدیگر صحبت می‌کنید؟
- درباره مدیریت مالی خانواده موافقت دارید؟
4- روابط جنسی
عشق می‌تواند به گونه‌ای بسیار زیبا و رضایت‌بخش از طریق رابطه جنسی ابراز شود. در عین حال که زوجین می‌توانند حس عمیق صمیمیت را از تجلی جسمانی عشق‌شان تجربه کنند، گاه روابط جنسی می‌تواند منشأ ناکامی و اضطراب باشد. مبادله صادقانه احساسات فردی درباره روابط جنسی می‌تواند احساس و ادراک زوجین را از این خصوصی‌ترین و صمیمانه‌ترین فعالیت انسانی افزایش دهد.
- آیا روابط جنسی شما کنترل شده است؟
- آیا شما از شیوه و میزان ابراز عواطف شریک زندگی خود راضی هستید؟
- آیا شما درباره مسائل و روابط جنسی به راحتی می توانید با یکدیگر صحبت کنید؟
- آیا درباره توانایی شریک زندگیتان در مورد وفاداری به زندگی زناشویی اطمینان دارید؟
- آیا به رابطه جنسی به چشم چیزی لذت‌بخش می‌نگرید یا رابطه‌ای که باید آن را تحمل کرد؟
- آیا از شیوه‌های برقراری ارتباط همسرتان با جنس مخالف (مثلا در یک مهمانی) راضی هستید؟
- آیا خود را از نظر جنسی جذاب می‌دانید؟
- آیا همسرتان را از نظر جنسی جذاب می‌دانید؟
5- کودکان
تعداد و زمان بچه‌دار شدن مسئله‌ای مهم در ازدواج است. زوجین لازم است درباره احساساتشان و عقایدشان در این باره صحبت کنند و درباره مسئولیت‌ها و برنامه‌های پس از بچه دار شدن به گفتگو بپردازند.
- آیا درباره تعداد فرزندان در آینده با یکدیگر صحبت کرده‌اید؟
- آیا درباره زمان بچه‌دار شدن به توافق رسیده‌اید؟
- آیا در مورد نحوه تربیت فرزندان توافق دارید؟
- برای ایجاد انضباط چه خواهید کرد؟ تنبیه و تشویق‌ها را چگونه برنامه‌ریزی می‌کنید؟
- اگر صاحب فرزند نشوید چه خواهید کرد؟
6- مسائل فرهنگی و مذهبی
دیدگاه‌های فردی و مشترک مذهبی می‌تواند تأثیر اساسی در ازدواج داشته باشد. مطالعات نشان داده است که انجام مناسک مشترک در میزان رضایت‌مندی بیشتر از زندگی زناشویی و کاهش احتمال طلاق نقش مهمی دارد.
- آیا شما به یکدیگر در نزدیک شدن به خدا کمک می‌کنید؟ چگونه؟
- آیا مناسک مذهبی را انجام می‌دهید؟
- دیدگاه شما نسبت به ازدواج و طلاق چگونه است؟
- آیا می توانید سه هدف از ازدواج کردن را نام ببرید؟
- آیا درباره تربیت مذهبی کودکانتان با یکدیگر توافق دارید؟
- آیا در نگرش شریک زندگیتان نسبت به باورها و مناسک مذهبی راضی هستید؟
7- خانواده و دوستان
باید دانست در حالی که زن و شوهر باید بهترین دوستان هم باشند، در عین حال هر کدام به داشتن دوستان خوب و اعضای خانواده‌شان برای حمایت شدن در سراسر زندگی مشترک نیاز دارند.
- آیا خانواده های یکدیگر را تأیید می کنید؟ آیا آنها رابطه ی شما را تحکیم می کنند؟
- چگونه با خانواده های یکدیگر رابطه برقرار خواهید کرد؟
- آیا دوستان مشترک دارید؟
- نحوه ارتباط‌تان با دوستان چگونه است؟ چقدر؟
- آیا شما روابط حل نشده و پیچیده ای در گذشته داشته اید؟
- چقدر به خانواده پدری خود وابسته هستید؟
8- مسائل عاطفی
ضمن اینکه بر عواطف مثبت در طی دوران نامزدی تأکید می‌شود، در عین حال مسائل عاطفی می‌تواند حساس و مشکل‌ساز باشد! باید این فرصت را به یکدیگر بدهید تا به کمک هم از پیچیدگی عواطف زنانه و مردانه عبور کنید.
- خلق و خوی شما چگونه است و فکر می‌کنید این خلق وخو چگونه روی ازدواجتان تأثیر خواهد گذاشت؟
- آیا شما حالت‌های عاطفی و مسائلی دارید که لازم است همسرتان آنها را بداند؟ (همچون عصبیت، ترس‌ها، وسواس، و ...)
- در روابط با دیگران چقدر منعطف هستید؟
- روابط شما با والدینتان چطور است؟
- روابط شما با دوستان و سایر مردم چگونه است.
- در محیطهای عمومی با دیگران چگونه کنار می‌آید؟ (مثلاً در خوابگاه دانشگاه)
