دعاوی کیفری، دعاوی هستند که برای رسیدگی به موضوعاتی که قانون‌گذار آنها را به موجب قانون ممنوع و مستوجب مجازات دانسته است مطرح می‌شوند. در واقع منظور از طرح این دعاوی، تقاضای رسیدگی و مجازات شخصی است که عملی را مرتکب شده است که به موجب قانون برای آن عمل مجازات تعیین شده است. شاکی می‌تواند یک شخص حقیقی و یا دادستان به عنوان نماینده جامعه باشد.
نتیجه دادرسی در دعاوی کیفری اصولاً محدود به مجازات‌های سلب حیات، قطع عضو، حبس، شلاق، تبعید، و یا جزای نقدی است. علاوه بر آن بسته به نوع اتهام، ممکن است جبران خسارت، رد مال، و یا پرداخت دیه در حق شاکی نیز مورد حکم قرار گیرد. و نیز امکان مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم در همان مرجع کیفری نیز وجود دارد.
به عنوان مثال در جرم کلاهبرداری، علاوه بر تعیین حبس بین ۱ تا ۷ سال برای مجرم، جزای نقدی معادل اموالی که با ارتکاب جرم به دست آمده است، و نیز استرداد اموال به صاحبان آنها مورد حکم قرار می‌گیرد.
همچنین در صورت محکومیت کیفری، مجرم در صورت شاغل بودن در مشاغل دولتی از خدمت منفصل خواهد شد. و وابسته به نوع جرم حتی بعد از اجرای مجازات از بعضی حقوق اجتماعی محروم می‌شود. همچنین قانون این اختیار را برای دادگاه بوجود آورده است که علاوه بر مجازات قانونی جرم، محکوم را به مجازات‌های تکمیلی نیز محکوم نماید و وی را ملزم به انجام تکالیفی کند. به عنوان مثال مجرم را از رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و یا داشتن دسته چک منع کند، یا مجرم را به تحصیل و یا یادگیری حرفه و شغلی محکوم کند.
رسیدگی کیفری در دادسرا و دادگاه و بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری و قانون مجازات اسلامی صورت می‌گیرد و حضور وکیل دادگستری کمک قابل توجهی به شاکی برای اثبات جرم و مجازات متهم و جبران خسارات، و نیز به متهم برای دفاع از خود، اثبات بی‌گناهی، و یا دریافت نهادهای تخفیفی و ارفاقی می‌نماید.
.
.
جهت دریافت برخی احکام قضایی مرتبط با دعاوی کیفری کلیک کنید:
